Türkiye’nin kuzeybatısında bulunan ve Bursa’nın ilçesi olan İznik, uzun bir tarihe ve hikayeye sahip. Bir zamanlar Büyük İskender’in müritleri tarafından yönetilmiş, sonunda Roma İmparatorluğu’nun en önemli şehir merkezlerinden biri haline gelmiş ve Nicaea olarak yeniden adlandırılmış, birinci ve ikinci İznik Konseylerine ev sahipliği yaptığı biliniyor.
Yüzyıllar boyunca depremler, istilalar, endüstri ve gerileme gören ilçe, aynı zamanda dört medeniyete başkentlik de yaptı ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınması önerildi.
İşte bu kadar önemli bir ilçe olan İzmit, artık görkemli bir arkeoloji müzesine sahip. 2000 yılında başlayan İznik Arkeoloji Müzesi inşaatı 2022 yılında tamamlandı ve 16 Ocak 2023 günü kapılarını ziyaretçilere açtı.
Eski müze müdürü ve arkeolog Taylan Sevil, İhlas Haber Ajansı’na “Yeni müze oldukça önemli taşınabilir kültür varlıkları içeriyor” dedi ve ekledi: “Tarih öncesi çağlardan günümüze birçok uygarlığın eseri var.“
Müzedeki eserler arasında Roma dönemine ait bir mermer masa oyunu, Yunan kahramanı Aşil’e adanmış oldukça süslü bir lahit ve Büyük İskender’in generali I. Antigonos’un lahdi de bulunuyor. Daha da ilginç olansa, Antigonos’un mezarında bulunan ve yeni tercüme edilen, 2.500 yıllık bir metin; daha doğrusu trajik bir aşk mektubu…
Tarihin bilinen ilk aşk mektubu
Tarihin bilinen en eski aşk mektubu olarak tanımlanan eserde, “Ben, üzgün Arete… Tüm bedenim ve ruhumla Antigonos’un mezarından haykırıyorum” yazıyor. Mektup şöyle devam ediyor: “Kederden saçlarımı yoluyorum ve kendimi ağlayarak ifade ediyorum. Bu şanssızlık, ölüm, bu değerli adamı özgürleştireceğine beni yakaladı.”
Bahsi geçen Arete”nin kim olduğu bilinmiyor – bu terim aslında bir isim değil, bir şekilde “mükemmelliği” tanımlayan bir Antik Yunan kavramı. Neye veya kime uygulandığına bağlı olarak, kişinin tüm potansiyelini gerçekleştirmesine atıfta bulunabilir; ahlaki erdem; kendine hakim olma veya adalet; güç ve cesaret; ya da sadece “iyi” olma durumuna atfedilebilir.
Ancak mesaj kimden geldiyse, hepimizin bir noktada yaşadığı duygusal bir hikaye aktarıyor: Aşık olduğumuz birini kaybetmenin verdiği keder…